Restauratie Preekstoel Jan van Dijk

De preekstoel die u hier ziet, is ontworpen en gebouwd door Jan van Dijk in 1694 te Boxmeer. De eikenhouten kansel is in Renaissance stijl vervaardigd en staat vandaag de dag in de Protestantste kerk in Deurne. Doordat de preekstoel wekelijks wordt gebruikt, is deze onderhevig aan slijtage en mij is daarom gevraagd om deze 17e-eeuwse preekstoel te restaureren. U kunt op deze pagina lezen hoe ik deze restauratie heb uitgevoerd.

Herstel constructie preekstoel

Door het gebruik en de tand des tijds is de constructie van het spreekgestoelte op enkele plekken beschadigd. Zo was bijvoorbeeld de constructie van de trap defect evenals de verbinding van de trapleuning aan de tombe. Om dit te herstellen heb ik de trap gedeeltelijk gedemonteerd, verbindingen weer passend gemaakt en waar nodig hout aangevuld. In mijn atelier beschik ik over diverse soorten hout, waardoor de aanvullingen naadloos aansluiten bij het oorspronkelijk gebruikte hout. Hierna heb ik de trap weer gemonteerd en de verbinding met de trapleuning hersteld.

De constructie van de tombe was instabiel. Om de stabiliteit van de kansel te herstellen, heb ik de volgende stappen ondernomen. Ten eerste heb ik de preekstoel via een eikenhouten klos en een chemisch anker bevestigd aan de muur. Door deze hulpconstructie staat de preekstoel zowel stabieler als steviger. De bodem van het spreekgestoelte, waar een gat was ontstaan, is hersteld waarbij ik de originele bodem zo veel mogelijk heb behouden.

Ook het klankbord was constructief instabiel. Dit heb ik hersteld door krimpscheuren te behandelen, oud vulmiddel te verwijderen en opnieuw te vullen met een geschikt elastisch vulmiddel. Enkele delen heb ik gedemonteerd om verbindingen te herstellen en hulpconstructies aan te brengen. Het klankbord is tenslotte via een stabiele bevestiging aan de preekstoel en muur gemonteerd.

Op de geelkoperen lezenaar zat speling door een te lichte constructie en bevestiging. Dit heb ik verholpen door een nieuwe, op maat gemaakte eikenhouten bevestiging te vervaardigen, welke de lezenaar volledig ondersteunt.

Restauratie snijwerk preekstoel

Enkele decoraties waren beschadigd geraakt zoals u op de volgende foto kunt zien. Deze decoraties heb ik aangevuld en hersteld naar de oorspronkelijke staat. Ook hier heb ik de originele houtsoort gebruikt zodat de aanvullingen goed aansluiten. In mijn atelier beschik ik over een ruime collectie van hout en andere materialen, waardoor ik meestal het geschikte materiaal kan gebruiken.

Conservering antieke preekstoel

Verschillende delen van het spreekgestoelte waren aangetast door houtborende insecten. Deze delen heb ik behandeld met insecticide. Om de stevigheid te consolideren, heb ik hierna de aangetaste delen met reversibele kunsthars bewerkt. Het voordeel van reversibele kunsthars is dat deze hars, indien gewenst, in de toekomst, weer zonder schade verwijderd kan worden.

Afwerking preekstoel

Door eerdere restauraties en het verloop van de tijd zijn er kleurverschillen ontstaan tussen de verschillende delen van de kansel. Om de preekstoel zover mogelijk terug te brengen naar zijn oorspronkelijke staat, heb ik niet-oorspronkelijke lak- en verflagen verwijderd. Daarnaast heb ik de bestaande afwerking en patina waar nodig schoongemaakt. Hierna heb ik de verkleurde delen gekleurd naar een authentieke uitstraling en de preekstoel in zijn geheel in de was gezet.

De door Jan van Dijk gebouwde preekstoel neemt al eeuwenlang een belangrijke plaats in binnen een hechte gemeenschap. Vanuit deze plek zijn vele generaties toegesproken en ik ben trots dat ik heb bijgedragen aan het behoud van dit stuk Nederlands erfgoed.

Naast dit spreekgestoelte heb ik ook andere preekstoelen mogen restaureren welke u kunt bewonderen op de preekstoel restauratie [link naar nieuwe preekstoel tag pagina) pagina.